Φασκόμηλο: Ποιες είναι οι θαυματουργές του ιδιότητες;

Τι πρέπει να γνωρίζουμε για το φασκόμηλο; 

Το φασκόμηλο είναι ένα αειθαλές βότανο που ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών. Η επιστημονική του ονομασία είναι Salvia officinalis και προέρχεται από το λατινικό "salvere", που σημαίνει "θεραπεύω". Το φασκόμηλο είναι γνωστό από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές του ιδιότητες και χρησιμοποιείται ευρέως τόσο στην παραδοσιακή ιατρική όσο και στη σύγχρονη. Λέγεται επίσης και “φασκόμηλο του μήλου” και ανήκει στην οικογένεια του δυόσμου, όπως και άλλα βότανα σαν τη ρίγανη, το δεντρολίβανο, το βασιλικό και το θυμάρι. 

Το βότανο αυτό αναφέρεται σε κείμενα της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης, όπου χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων, όπως η πνευμονία, ο βήχας, η διάρροια και η δυσεντερία. Οι Άραβες το χρησιμοποιούσαν για τη θεραπεία του άγχους και της κατάθλιψης, ενώ οι Κινέζοι το θεωρούσαν το ιερό φυτό της αθανασίας.

Η θρεπτική του αξία

Το φασκόμηλο είναι ένα βότανο με χαμηλή θερμιδική αξία, περίπου 22 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια. Είναι επίσης μια καλή πηγή φυτικών ινών, οι οποίες είναι σημαντικές για την πέψη και την καλή υγεία του πεπτικού συστήματος.

Θερμίδες και θρεπτικά συστατικά ανά 100 γραμμάρια:

• Θερμίδες: 28
• Υδατάνθρακες: 6,2 γραμμάρια
• Πρωτεΐνες: 3,2 γραμμάρια
• Λίπη: 0,5 γραμμάρια
• Φυτικές ίνες: 10,3 γραμμάρια
• Βιταμίνη Α: 263 IU
• Βιταμίνη C: 12,2 mg
• Βιταμίνη Ε: 1,1 mg
• Βιταμίνη Κ: 245 mg
• Μαγνήσιο: 25 mg
• Ψευδάργυρος: 0,5 mg
• Χαλκός: 0,2 mg
• Σίδηρος: 0,6 mg

Ποιες είναι οι ιδιότητες του;

Το φασκόμηλο, όπως προαναφέρθηκε, είναι ένα βότανο με πλούσια θεραπευτική δράση. Περιέχει μια ποικιλία φυτοχημικών ενώσεων, όπως ροσμαρινικό οξύ, φλαβονοειδή και βιταμίνες, οι οποίες του προσδίδουν τις ακόλουθες ιδιότητες:

• Αντιοξειδωτικές ιδιότητες: Το φασκόμηλο είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, το οποίο βοηθά στην προστασία των κυττάρων από τις βλάβες που προκαλούνται από τις ελεύθερες ρίζες. Οι ελεύθερες ρίζες είναι ασταθείς μόρια που μπορούν να προκαλέσουν οξειδωτική βλάβη στα κύτταρα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες όπως ο καρκίνος, οι καρδιακές παθήσεις και η νόσος Αλτσχάιμερ.

• Αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες: Το φασκόμηλο έχει επίσης αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση από τη φλεγμονή που σχετίζεται με ασθένειες όπως η αρθρίτιδα και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.

• Αντισηπτικό: Το φασκόμηλο καταπολεμά τους μύκητες και τα βακτήρια. Μελέτες έχουν δείξει ότι είναι αποτελεσματικό ενάντια σε μια ποικιλία βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένων του Staphylococcus aureus, του Escherichia coli, του Pseudomonas aeruginosa και του Streptococcus pneumoniae. Είναι επίσης αποτελεσματικό ενάντια σε ορισμένους μύκητες, όπως η Candida albicans.

• Στοματική υγεία: Το φασκόμηλο είναι ένα ισχυρό αντιμικροβιακό, το οποίο μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση των βακτηρίων και των μυκήτων που προκαλούν τερηδόνα, ουλίτιδα και άλλες στοματικές παθήσεις. Επίσης, ανακουφίζει από τον πόνο και τη φλεγμονή των ούλων.

• Εμμηνόπαυση: Το φασκόμηλο χρησιμοποιείται, ως συμπλήρωμα διατροφής, για τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων, συμπεριλαμβανομένης της εμμηνόπαυσης. Έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στη μείωση των εξάψεων και της νυχτερινής εφίδρωσης, δύο από τα πιο κοινά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης. Πιστεύεται ότι αυτό συμβαίνει λόγω των  οιστρογονικών του ιδιοτήτων. Τα οιστρογόνα είναι ορμόνες που παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. 

• Γνωστικές λειτουργίες: Όπως έχει αποδειχθεί το φασκόμηλο βοηθά στη βελτίωση της μνήμης επειδή έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Τα αντιοξειδωτικά βοηθούν στην προστασία των κυττάρων του εγκεφάλου από τις βλάβες που προκαλούνται από τις ελεύθερες ρίζες. Επίσης, αυξάνει τα επίπεδα της ακετυλοχολίνης στον εγκέφαλο. Η ακετυλοχολίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που παίζει σημαντικό ρόλο στη μνήμη και τη μάθηση.

• Σάκχαρο: Το φασκόμηλο πιστεύεται ότι βοηθά στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα με διάφορους τρόπους. Μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, να εμποδίσει την πέψη των υδατανθράκων και να αυξήσει την παραγωγή γλυκόζης στο ήπαρ.

• Μαλλιά: Το φασκόμηλο μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση της πιτυρίδας, στη βελτίωση της υγείας των αδύναμων ή εύθραυστων μαλλιών και στη μείωση της τριχόπτωσης. Χρησιμοποιούμε αφέψημα φασκόμηλου για λούσιμο, προσθέτοντάς το στο δοχείο του σαμπουάν μας, ως έλαιο κάνοντας μασάζ στο τριχωτό της πριν το λούσιμο είτε ως αιθέριο έλαιο.

Πώς μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε;

Το φασκόμηλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί με διάφορους τρόπους, συμπεριλαμβανομένων:

• Ως αφέψημα:  Το φασκόμηλο μπορεί να βραστεί για να φτιαχτεί ένα αφέψημα που μπορεί να καταναλωθεί για να επωφεληθεί κανείς από τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Για να φτιάξουμε ένα αφέψημα φασκόμηλου, προσθέτουμε 1 κουταλιά της σούπας αποξηραμένο φασκόμηλο σε μια κατσαρόλα με βραστό νερό και το αφήνουμε να βράσει για 5 λεπτά. Στη συνέχεια, το αφήνουμε να κρυώσει για λίγα λεπτά και το σουρώνουμε.

• Ως έλαιο: Το έλαιο φασκόμηλου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αρωματοθεραπεία ή για τοπική εφαρμογή.

• Ως εκχύλισμα: Το εκχύλισμα φασκόμηλου μπορεί να προστεθεί σε τρόφιμα, ποτά, καραμέλες ή να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή καλλυντικών.

Έχει παρενέργειες;

Το φασκόμηλο είναι γενικά ασφαλές για χρήση, αλλά η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες. Οι πιο κοινές παρενέργειες του φασκόμηλου περιλαμβάνουν:

• Νευρική διέγερση: Το φασκόμηλο έχει διεγερτικές ιδιότητες και η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να προκαλέσει νευρικότητα, ζάλη, πονοκέφαλο και αϋπνία.

• Αλληλεπιδράσεις με φάρμακα: Το φασκόμηλο μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντιπηκτικά, τα φάρμακα για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και τα φάρμακα για τη θεραπεία της κατάθλιψης.

• Άλλες παρενέργειες: Σε σπάνιες περιπτώσεις, η υπερβολική κατανάλωση φασκόμηλου μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές διαταραχές, όπως ναυτία, έμετο και διάρροια.