Το καλάθι σας είναι άδειο
Συντακτική ομάδα του heals, 09-08-2024
Όλοι οι συγγραφείς
Λέμε αντίο στη χονδροπάθεια
Ταλαιπωρούμαστε από επίμονους πόνους στο γόνατο που μας περιορίζουν στις καθημερινές μας δραστηριότητες; Μήπως νιώθουμε ένα τρίξιμο όταν λυγίζουμε το γόνατό μας; Αν ναι, ίσως η χονδροπάθεια να είναι η αιτία των προβλημάτων μας. Σε αυτό το άρθρο, θα δούμε τις αιτίες, τα συμπτώματα και τις διαθέσιμες θεραπείες για τη χονδροπάθεια. Θα κατανοήσουμε καλύτερα αυτή την πάθηση και θα παρουσιάσουμε τις κατάλληλες λύσεις για την αντιμετώπισή της.
Πίνακας Περιεχομένων
- 1. Τί είναι η χονδροπάθεια
- 2. Πού οφείλεται
- 3. Συμπτώματα
- 4. Αντιμετώπιση
- 5. Χονδροπάθεια και… απαγορευμένα
- 6. Συμπέρασμα
Τι είναι η χονδροπάθεια
Η χονδροπάθεια αποτελεί μια συνηθισμένη αιτία πόνου και δυσχέρειας κατά την κίνηση της άρθρωσης του γόνατος. Επηρεάζει κυρίως την επιγονατίδα και δευτερευόντως τη μηριαία τροχιλία, το τμήμα εκείνο δηλαδή του μηρού πάνω στο οποίο κινείται η επιγονατίδα. Πρόκειται για μια εκφυλιστική κατάσταση κατά την οποία προοδευτικά καταστρέφεται ο επιγονατιδικός χόνδρος του γόνατος. Αυτός ο χόνδρος καλύπτει την επιφάνεια του οστού και βοηθά στην ομαλή λειτουργία των αρθρώσεων, προστατεύοντας τα οστά από την μεταξύ τους τριβή.
Το γόνατο, μια πολύπλοκη άρθρωση, αποτελείται κυρίως από το μηριαίο οστό, την κνήμη, την περόνη και την επιγονατίδα. Αυτά τα οστά καλύπτονται από αρθρικό χόνδρο, ένα λείο και ελαστικό υλικό που επιτρέπει την ομαλή κίνηση και απορροφά τους κραδασμούς. Ο χόνδρος αποτελείται κυρίως από νερό, κολλαγόνο και ειδικά κύτταρα (χονδροκύτταρα). Όταν ο χόνδρος του γόνατος φθείρεται ή καταστρέφεται, μιλάμε για χονδροπάθεια. Αυτή η φθορά προκαλεί πόνο, οίδημα και δυσκαμψία στην άρθρωση, περιορίζοντας σημαντικά την καθημερινή μας δραστηριότητα.
Μπορεί να διαγνωσθεί μέσω ακτινογραφίας, μαγνητικής ή αξονικής τομογραφίας και αφορά περίπου το 60% των ασθενών που εξετάζονται. Οι περισσότεροι είναι ασυμπτωματικοί και δεν χρειάζονται θεραπεία. Οι συμπτωματικοί ασθενείς είναι συνήθως νέοι και γυναίκες, ηλικίας 15-35 ετών, με αθλητικό προφίλ.
Πού οφείλεται
Η χονδροπάθεια, αυτός ο πόνος που επιμένει, μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Από τραυματισμούς και υπερβολική άσκηση, μέχρι ανατομικά προβλήματα στο γόνατο ή ακόμα και τα παπούτσια που φοράμε, πολλοί παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν φθορά στον χόνδρο του γόνατος και να οδηγήσουν σε πόνο και δυσκαμψία.
- Τραυματισμός (άμεσος ή έμμεσος) στο 50% των περιπτώσεων
- Τριβή μεταξύ της επιγονατίδας και του μηριαίου κονδύλου
- Ανατομία της επιγονατίδας, δηλαδή αναλόγως με το αν βρίσκεται στη σωστή θέση στο γόνατο, ψηλά ή χαμηλά ή αν είναι χαλαροί οι σύνδεσμοί της.
- Ανατομικά χαρακτηριστικά ατόμου π.χ. βάρος ή ανωμαλίες στο γόνατο π.χ. πλατυποδία, κοιλοποδία.
- Βάρος: Άτομα με υπέρβαρο ή παχυσαρκία ασκούν μεγαλύτερη πίεση στις αρθρώσεις των γονάτων τους, συμπεριλαμβανομένου του χόνδρου. Αυτή η αυξημένη πίεση μπορεί να επιταχύνει τη φθορά του χόνδρου και να αυξήσει τον κίνδυνο χονδροπάθειας.
- Πλατυποδία - Κοιλοποδία: Η πλατυποδία και η κοιλοποδία μπορεί να προκαλέσουν ανισορροπίες στις δυνάμεις που ασκούνται στο γόνατο κατά το περπάτημα, αυξάνοντας την πίεση στον χόνδρο της επιγονατίδας και ευνοώντας την ανάπτυξη χονδροπάθειας.
- Ακατάλληλα υποδήματα: Η έλλειψη στήριξης ή η υπερβολική φθορά μπορεί να προκαλέσει ανισορροπίες στις δυνάμεις που ασκούνται στην άρθρωση του γόνατος, οδηγώντας σε φθορά του χόνδρου και ανάπτυξη χονδροπάθειας.Θα πρέπει να επιλέγουμε τα κατάλληλα παπούτσια ανάλογα με την ανατομία του ποδιού μας (πλατυποδία, κοιλοποδία), ώστε να μην επιβαρύνονται τα γόνατα και οι αρθρώσεις.
- Κακές επιφάνειες στα δάπεδα των γηπέδων για τους αθλητές και λάθη στις προπονήσεις.
Κακές επιφάνειες:
- Ανεπαρκής απορρόφηση κραδασμών: Επιφάνειες που δεν απορροφούν αποτελεσματικά τους κραδασμούς, όπως σκληρό σκυρόδεμα ή παλιά παρκέ, μεταφέρουν ισχυρές δυνάμεις στις αρθρώσεις, ιδιαίτερα στα γόνατα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει μικροτραυματισμούς στον αρθρικό χόνδρο και να οδηγήσει σε φλεγμονή και φθορά.
- Ανώμαλες επιφάνειες: Οι ανωμαλίες στο έδαφος, όπως λακκούβες ή ανωμαλίες, μπορούν να προκαλέσουν απότομες αλλαγές στην κατεύθυνση της κίνησης και να αυξήσουν τον κίνδυνο στραμπουληγμάτων και διαστρεμμάτων, τα οποία μπορούν να βλάψουν τον αρθρικό χόνδρο.
- Έλλειψη πρόσφυσης: Οι ολισθηρές επιφάνειες, όπως βρεγμένο γρασίδι ή γυμναστήρια δάπεδα, μπορούν να δυσκολέψουν τον έλεγχο της κίνησης και να αυξήσουν τον κίνδυνο πτώσεων και τραυματισμών.
Λάθη στις προπονήσεις:
- Υπερβολική προπόνηση: Η υπερβολική άσκηση, ειδικά χωρίς επαρκή ξεκούραση, μπορεί να προκαλέσει μικροτραυματισμούς στον αρθρικό χόνδρο και να επιταχύνει τη φθορά του.
- Λανθασμένη τεχνική: Η εκτέλεση των ασκήσεων με λανθασμένη τεχνική μπορεί να αυξήσει την πίεση σε συγκεκριμένες περιοχές του γόνατος και να προκαλέσει βλάβη στον αρθρικό χόνδρο.
- Έλλειψη προθέρμανσης και αποθεραπείας: Η προθέρμανση προετοιμάζει τις αρθρώσεις για την άσκηση, ενώ η αποθεραπεία βοηθά στην αποκατάσταση. Η έλλειψη και των δύο αυτών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο τραυματισμού.
- Επαναλαμβανόμενες κινήσεις: Η επανάληψη των ίδιων κινήσεων για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως στο τρέξιμο ή το άλμα, μπορεί να προκαλέσει μικροτραυματισμούς στον αρθρικό χόνδρο και να οδηγήσει σε φλεγμονή.
Συμπτώματα
Η χονδροπάθεια εκδηλώνεται με μια σειρά από συμπτώματα που υποδηλώνουν ότι κάτι δεν πάει καλά στην άρθρωση. Ας τα δούμε αναλυτικά:
Πόνος: Αυτό είναι το πιο κοινό σύμπτωμα. Ο πόνος συνήθως εντοπίζεται στο μπροστά μέρος του γόνατος και επιδεινώνεται με την άσκηση, το ανέβασμα και το κατέβασμα στις σκάλες ή παρατεταμένη ορθοστασία και κάθισμα (π.χ. ταξίδια, αεροπλάνα κτλ.). Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι ότι ο πόνος συνήθως υποχωρεί με την ξεκούραση.Κριγμός: Ένας ήχος τριξίματος που ακούγεται κατά την κίνηση του γόνατος, ιδιαίτερα κατά την κάμψη και την έκτασή του. Αυτό συμβαίνει λόγω της τριβής των οστών που δεν προστατεύονται επαρκώς από τον φθαρμένο χόνδρο.
Οίδημα: Πρήξιμο γύρω από το γόνατο, που μπορεί να είναι ήπιο ή έντονο. Εμφανίζεται συχνά μετά από έντονη δραστηριότητα και οφείλεται στη φλεγμονή που προκαλείται από τη βλάβη του χόνδρου.
Μυϊκοί σπασμοί: Οι μύες γύρω από το γόνατο μπορεί να παρουσιάζουν σπασμούς ή αυξημένο τόνο ως αποτέλεσμα της προσπάθειας του σώματος να σταθεροποιήσει την άρθρωση και να μειώσει τον πόνο.
Heal Tip: Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Καλό είναι να συμβουλευόμαστε έναν ειδικό για να λάβουμε την κατάλληλη διάγνωση και θεραπεία.
Αντιμετώπιση
Η άσκηση είναι ο καλύτερος φίλος του γόνατου με χονδροπάθεια, αλλά όλες οι ασκήσεις δεν είναι ίδιες. Η φυσικοθεραπεία παίζει καθοριστικό ρόλο, καθώς ένας εξειδικευμένος φυσικοθεραπευτής μπορεί να σχεδιάσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων που θα ενισχύσει τους μύες γύρω από το γόνατο, χωρίς να επιβαρύνει την άρθρωση. Ασκήσεις χαμηλής έντασης όπως το κολύμπι, το περπάτημα και το ποδήλατο μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο και να βελτιώσουν την κινητικότητα. Αντίθετα, ασκήσεις υψηλής έντασης ή που προκαλούν έντονο αντίκτυπο, όπως τα άλματα, το τρέξιμο και τα βαθιά καθίσματα, πρέπει να αποφεύγονται καθώς μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση.
Η φαρμακευτική αντιμετώπιση της χονδροπάθειας βασίζεται κυρίως σε παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη, τα οποία όμως συχνά συνοδεύονται από παρενέργειες και δεν αποτελούν μακροπρόθεσμη λύση. Γι' αυτό όλο και περισσότεροι στρέφονται σε φυσικές θεραπείες.
Βότανα και συμπληρώματα διατροφής μπορούν να προσφέρουν μια πιο ήπια και συχνά αποτελεσματική ανακούφιση, χωρίς τους “κινδύνους” των φαρμάκων. Πιο συγκεκριμένα, συμπληρώματα διατροφής με τα παρακάτω συστατικά μπορούν σταδιακά να μας ανακουφίσουν από τα συμπτώματα της χονδροπάθειας:
Γλυκοζαμίνη και Χονδροϊτίνη: φυσικά δομικά συστατικά του χόνδρου που μειώνονται με τα πέρασμα των χρόνων. Η χορήγησή τους ανακουφίζει από τον πόνο, συμβάλλει στη σύνθεση του χόνδρου και επιβραδύνουν τη φθορά του. Ενισχύουν την παραγωγή του κολλαγόνου και του υαλουρονικού οξέος, βελτιώνοντας την ελαστικότητα και την αντοχή του χόνδρου. Παρασκευάζονται από μαλάκια και κελύφη οστρακοειδών.
Βιταμίνη D: Η βιταμίνη D έχει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας των οστών και των αρθρώσεων. Έλλειψη βιταμίνης D έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο χονδροπάθειας. Η βιταμίνη αυτή συμβάλλει στην απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου από το έντερο, στοιχεία απαραίτητα για τη δημιουργία και τη διατήρηση του οστικού ιστού, συμπεριλαμβανομένου του αρθρικού χόνδρου.
Κουρκουμίνη: ισχυρό αντιοξειδωτικό και αντιφλεγμονώδες που προέρχεται από τον κουρκουμά, πλούσιο σε αντιφλεγμονώδεις και παυσίπονες ιδιότητες που αντιμετωπίζει επιτυχώς τη δυσκινησία ανθρώπων με χονδροπάθειες. Μειώνει τη φλεγμονή στις αρθρώσεις, αναστέλλει την παραγωγή ενζύμων που καταστρέφουν τον χόνδρο και ανακουφίζει από τον πόνο.
Μεθυλοσουλφονυλομεθάνιο MSM: Μια φυσική οργανική ένωση θείου με αντιοξειδωτική δράση και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που μειώνει τον πόνο και τη δυσκαμψία. Μειώνει τη φλεγμονή, ανακουφίζει από τον πόνο και τη δυσκαμψία και βελτιώνει την κινητικότητα. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αντιφλεγμονώδες σε άτομα με νεφρικές δυσλειτουργίες.
Υαλουρονικο οξύ: Το ευεργετικό αυτό συστατικό που παράγεται στον οργανισμό και αποτελεί κύριο συστατικό του αρθρικού υγρού, παρέχοντας λίπανση και απορρόφηση των κραδασμών. Τείνει να ελαττώνεται με την πάροδο του χρόνου και ειδικά σε όσους πάσχουν από αρθρίτιδες με αποτέλεσμα να μειώνεται η λίπανση του χόνδρου και η ικανότητα τους να αποφεύγουν την τριβή και τους κραδασμούς.
Κολλαγόνο: Η πρωτεϊνη που παράγεται σε τεράστιες ποσότητες στον οργανισμό και είναι υπεύθυνη για τη δομή και τη λειτουργία όλων των ελαστικών ιστών. Προσδίδει ελαστικότητα στην άρθρωση και άρα μειώνει τη δυσκαμψία, αλλά ταυτόχρονα έχει και παυσίπονη δράση.
Bromelain και Boswellia: Φυτικά εκχυλίσματα με ισχυρές αντιφλεγμονώδεις και παυσίπονες ιδιότητες. Μειώνουν τη φλεγμονή, ανακουφίζουν από τον πόνο και το οίδημα. Αναστέλλουν τη δράση των ενζύμων που καταστρέφουν τον αρθρικό χόνδρο, συμβάλλοντας στην προστασία του.
Χονδροπάθεια και….. Απαγορευμένα
Ορισμένες συμβουλές που μπορούμε να εφαρμόσουμε για να αποφύγουμε την ανάπτυξη χονδροπάθειας είναι να:
Περιορίζουμε την επαναλαμβανόμενη πίεση στην επιγονατίδα π.χ. βαθιά καθίσματαΕπιλέγουμε νάρθηκα ευθυγράμμισης επιγονατίδας, εάν καταπονούμε συχνά τα γόνατά μας.
Γυμνάζουμε και ενδυναμώνουμε τους τετρακέφαλους, τους μηριαίους, τους απαγωγούς και τους προσαγωγούς μύες.
Προτιμούμε ειδικά παπούτσια με ενθέματα που διορθώνουν την πλατυποδία αυξάνοντας την καμάρα του ποδιού. Έτσι μειώνουμε την πίεση που ασκείται στα γόνατά μας και ευθυγραμμίζουμε εκ νέου την επιγονατίδα.
Διατηρούμε ένα υγιές σωματικό βάρος ώστε να μην ασκούμε επιπλέον πίεση στα γόνατα και τις αρθρώσεις.
Συμπέρασμα
Η χονδροπάθεια, αν και μπορεί να προκαλέσει σημαντική ενόχληση, δεν είναι μια κατάσταση που δεν έχει διέξοδο. Με την κατάλληλη διάγνωση και θεραπεία, είναι δυνατόν να βελτιωθεί σημαντικά η ποιότητα ζωής μας. Η φυσικοθεραπεία, τα φάρμακα και σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις η χειρουργική επέμβαση μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο και να αποκαταστήσουν τη λειτουργικότητα του γόνατος. Εάν αντιμετωπίζουμε συμπτώματα χονδροπάθειας, συμβουλευόμαστε τον φαρμακοποιό μας ή τον ορθοπεδικό μας για να βρούμε την πιο κατάλληλη θεραπεία για εμάς.
