
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: Γιατί εμφανίζεται, τι προκαλεί και πως θα ανακουφιστούμε;
Πίνακας Περιεχομένων

Τι είναι;
Παλινδρόμηση είναι η κατάσταση, όπου το περιεχόμενο του στομάχου πηγαίνει προς την αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή προς τα πάνω, προς τον οισοφάγο. Ο οισοφάγος είναι ο σωλήνας που συνδέει τον φάρυγγα με το στομάχι μας. Υπό φυσιολογικές συνθήκες αποτρέπει την παλινδρόμηση τροφών και γαστρικών υγρών. Αυτά συνεχίζουν τη φυσιολογική τους ροή προς το λεπτό έντερο για να ολοκληρωθεί η διαδικασία της.
Στη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) ο δακτύλιος που υπάρχει στο κάτω μέρος του οισοφάγου και προστατεύει από την παλινδρόμηση χαλαρώνει ή δεν κλείνει τελείως καλά, με αποτέλεσμα να μπορεί το περιεχόμενο του στομάχου να επιστρέψει προς τα πάνω.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης είναι:
- Παλινδρόμηση τροφής ή όξινων υγρών και ερυγές (ρέψιμο), που προκαλούν ξινή γεύση στο στόμα
- Αίσθημα καύσου πίσω από το στήθος ή στο λαιμό η γνωστή "καούρα", συνήθως μετά το φαγητό. Αυτό οφείλεται στο γαστρικό οξύ που παλινδρομεί.
- Πόνος στο στήθος ή ψηλά στο στομάχι
- Δυσκολία στην κατάποση
- Αίσθηση κόμπου στον λαιμό και δύσπνοια
- Νυχτερινός επίμονος βήχας
- Ναυτία
Πολύ συχνά δε μπορεί να οδηγήσει και σε φλεγμονή, όπως λαρυγγίτιδα και να επιδεινώσει το άσθμα. Τα συμπτώματα επιδεινώνονται όταν κάποιος σκύψει ή ξαπλώσει, ενώ καλυτερεύουν σε όρθια θέση.
Παράγοντες κινδύνου
Ορισμένες παθήσεις και καταστάσεις αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της. Για παράδειγμα, η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη, ασθένεια του συνδετικού ιστού του οισοφάγου-σκληρόδερμα, γεννητικές ανωμαλίες και η διαφραγματοκήλη αποτελούν συχνούς παράγοντες κινδύνου. Η διαφραγματοκήλη είναι μια ανατομική δυσλειτουργία, όπου διευρύνεται το άνοιγμα του διαφράγματος μέσω του οποίου ο οισοφάγος ενώνεται το στομάχι και έτσι τμήμα του στομάχου <<γλιστράει>> και καταλήγει στον θώρακα.
Υπάρχουν ακόμη τροφές και συνήθειες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα της παλινδρόμησης. Αυτά είναι:
- Το κάπνισμα: Μπορεί να προκαλέσει βήχα, να χαλαρώσει τον σφιγκτήρα του οισοφάγου και να επιβραδύνει την πέψη. Έτσι το στομάχι έχει περισσότερο οξύ διαθέσιμο.
- Φάρμακα, όπως η ασπιρίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Η κατανάλωση μεγάλου και λιπαρού γεύματος, ειδικότερα αργά τη νύχτα.
- Συγκεκριμένες τροφές, όπως η σοκολάτα, η μέντα, τα καυτερά, τα τηγανιτά, το σκόρδο και γενικότερα τα όξινα τρόφιμα, όπως πορτοκάλι, ντομάτα κ.α.
- Συγκεκριμένα ροφήματα, όπως το αλκοόλ, τα αναψυκτικά και ο καφές.
- Η τάση να ξαπλώνουμε αμέσως μετά το φαγητό.
- Η στάση του σώματος. Η έντονη κάμψη προς τα μπροστά κατά τη διάρκεια της ημέρας ή με την έντονη άσκηση όπως οι κοιλιακοί, επιδεινώνουν την παλινδρόμηση.

Αντιμετώπιση γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης
Για την αντιμετώπιση των δυσάρεστων συμπτωμάτων της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης συνταγογραφούνται φάρμακα που μειώνουν την ποσότητα οξέος, που παράγεται στο στομάχι, όπως οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPIs) και οι Η2 ανταγωνιστές, ως θεραπεία. Για την άμεση ανακούφιση πολλές φορές δίνονται αντιόξινα. Αυτά περιλαμβάνουν βασικές ουσίες που εξουδετερώνουν τα γαστρικά οξέα και μειώνουν τις καούρες και τη δυσπεψία.
Πέρα από τη φαρμακευτική θεραπεία, που δίνεται όταν κρίνεται αναγκαίο, είναι πολύ σημαντική σε κάθε περίπτωση η αλλαγή του τρόπου ζωής και η υιοθέτηση υγιών συνηθειών και ισορροπημένης διατροφής. Ας δούμε μερικά από αυτά:
- Λήψη πολλών και μικρών γευμάτων στη διάρκεια της ημέρας. Η κατανάλωση ενός μεγάλου γεύματος επιβραδύνει την πέψη και εντείνει τα συμπτώματα.
- Αποφυγή ερεθιστικών τροφών και παραγόντων, όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ, η μέντα και άλλα που αναφέρθηκαν παραπάνω.
- Να μην ξαπλώνουμε κατευθείαν μετά το φαγητό. Πρέπει να δίνουμε χρόνο στον οργανισμό μας να πέψει. Αντίστοιχα το βράδυ είναι καλό να τρώμε το βραδινό μας με 2 ώρες απόσταση από τον ύπνο.
- Αποφυγή στενών ρούχων, ιδιαίτερα αυτών που ασκούν πίεση στην περιοχή της κοιλιάς και του στήθους καθώς μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
- Προσθήκη ενός επιπλέον μαξιλαριού στο κεφάλι κατά τη διάρκεια του ύπνου. Έτσι, δίνεται κλίση στο σώμα και αποφεύγεται η παλινδρόμηση.
- Αποφυγή έντονης άσκησης που απαιτεί το συχνό σκύψιμο ή την άρση πολλών βαρών.
- Απώλεια βάρους εφόσον ο δείκτης μάζας σώματος είναι πάνω από το φυσιολογικό
Ορισμένα συμπληρώματα διατροφής μπορούν ακόμη να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων. Σκευάσματα που δημιουργούν προστατευτική μεμβράνη και καταπραΰνουν τον γαστρικό βλεννογόνο είναι χρήσιμα, είτε προληπτικά για τη μείωση των συμπτωμάτων και την αποφυγή των κρίσεων παλινδρόμησης, είτε για την άμεση αντιμετώπιση τους.
Πεπτικά ένζυμα μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη διάσπαση των τροφών, τη διευκόλυνση της πέψης και τη μείωση της καούρας. Μπορούν να συνδυαστούν με αντιόξινα όπως το διττανθρακικό νάτριο για την εξισορρόπηση των οξέων μετά το φαγητό και με βότανα που μειώνουν τους σπασμούς του γαστρεντερικού, όπως ο μάραθος.
Τέλος, η μαστίχα Χίου είναι ευεργετική στις γαστρεντερικές διαταραχές. Διαθέτει αντιμικροβιακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και βοηθάει στην επούλωση του βλεννογόνου. Ανακουφίζει από καούρες, δυσπεψίες και οπισθοστερνικό καύσο, συμπτώματα που σχετίζονται με τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Συμπέρασμα
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι μία από τις πιο συχνές παθήσεις του γαστρεντερικού. Εξαιτίας των δυσάρεστων συμπτωμάτων που προκαλεί, πολλές φορές υποβαθμίζει την κοινωνική μας ζωή και μας δημιουργεί άγχος. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως πρόκειται για πάθηση και είναι απόλυτα φυσιολογικό να μας προκαλεί δυσφορία. Με μια ισορροπημένη διατροφή, έναν υγιεινό τρόπο ζωής και τη συμβολή ορισμένων συμπληρωμάτων διατροφής, μπορούμε να συνεχίσουμε την καθημερινότητα μας χωρίς ντροπή και χωρίς να χρειάζεται να στερηθούμε αυτά που μας αρέσουν.