Το καλάθι σας είναι άδειο
Συντακτική ομάδα του heals, 24-09-2024
Όλοι οι συγγραφείς
Ακμή και Ενήλικες: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε
Γιατί η ακμή δεν φεύγει ποτέ; Αν και πιστεύουμε ότι η ακμή είναι πρόβλημα των εφήβων, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Το 80% των ενηλίκων ταλαιπωρείται από αυτήν. Στο σημερινό άρθρο θα βρούμε όλες τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε για να φροντίσουμε το δέρμα μας και να αποκτήσουμε την αυτοπεποίθηση που αξίζουμε.
Πίνακας Περιεχομένων
Τι είναι η ακμή ενηλίκων
Η ακμή των ενηλίκων είναι μια δερματική πάθηση που εμφανίζεται σε ενήλικες άνω των 25 ετών, παρά το γεγονός ότι συνήθως συνδέεται με την εφηβεία. Είναι συνέχεια της εφηβικής ακμής ή μπορει να εμφανιστεί για πρώτη φορά στην ενήλικη ζωή. Χαρακτηρίζεται από φραγμένους πόρους, φλεγμονή και σπυράκια και μπορεί να επηρεάσει ενήλικες κάθε ηλικίας. Σε αντίθεση με την εφηβική ακμή που συχνά εντοπίζεται στο μέτωπο και τη μύτη, η ακμή των ενηλίκων προτιμά περιοχές όπως το πηγούνι, η γραμμή της γνάθου και ο λαιμός.
Τα συμπτώματα της ακμής των ενηλίκων μπορεί να ποικίλουν από ήπια έως πιο σοβαρά και περιλαμβάνουν:
- Μαύρα στίγματα: Φραγμένοι πόροι που έχουν οξειδωθεί και έχουν σκούρο χρώμα.
- Λευκά στίγματα: Φραγμένοι πόροι που δεν έχουν εκτεθεί στον αέρα και παραμένουν λευκοί.
- Φλύκταινες: Κόκκινα, υπερυψωμένα εξογκώματα γεμάτα με πύον.
- Κύστες: Μεγάλες, επώδυνες βλάβες που εκτείνονται βαθιά στο δέρμα.
Αιτίες της ακμής ενηλίκων
Αν και οι ακριβείς αιτίες μπορεί να ποικίλουν από άτομο σε άτομο, υπάρχουν ορισμένοι κοινοί παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση της ακμής σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ): Οι γυναίκες με ΣΠΩ παράγουν υψηλότερα επίπεδα ανδρογόνων (αρσενικών ορμονών) από το φυσιολογικό. Τα αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων προκαλούν:
- Αύξηση της παραγωγής σμήγματος: Το σμήγμα είναι ένα λιπαρό υγρό που παράγεται από τους σμηγματογόνους αδένες του δέρματος. Η υπερπαραγωγή σμήγματος φράζει τους πόρους και δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη βακτηρίων, τα οποία προκαλούν φλεγμονή και σπυράκια.
- Αύξηση του μεγέθους των σμηγματογόνων αδένων: Τα ανδρογόνα προκαλούν διόγκωση των σμηγματογόνων αδένων, γεγονός που αυξάνει περαιτέρω την παραγωγή σμήγματος.
- Αλλαγές στην κερατινοποίηση: Τα ανδρογονα επηρεάζουν τον τρόπο που τα κύτταρα του δέρματος ανανεώνονται. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παχύτερη επιδερμίδα και φραγμένους πόρους, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης ακμής.
Εγκυμοσύνη: Η εγκυμοσύνη είναι μια περίοδος μεγάλων ορμονικών αλλαγών. Πολλές έγκυες γυναίκες παρατηρούν ότι αναπτύσσουν ή επιδεινώνεται η ακμή τους. Τα ανδρογόνα είναι ορμόνες που συνδέονται με την ανάπτυξη των ανδρικών χαρακτηριστικών. Αν και οι γυναίκες παράγουν επίσης ανδρογόνα, τα επίπεδά τους αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτή η αύξηση μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη παραγωγή σμήγματος, φράξιμο των πόρων και εμφάνιση ακμής. Η προγεστερόνη, μια άλλη ορμόνη που αυξάνεται κατά την εγκυμοσύνη, μπορεί να αυξήσει την παραγωγή σμήγματος, ενισχύοντας έτσι την εμφάνιση της ακμής. Οι ορμονικές αλλαγές μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο που τα κύτταρα του δέρματος ανανεώνονται, οδηγώντας σε παχύτερη επιδερμίδα και φραγμένους πόρους.
Εμμηνόπαυση: Οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την ακμή. Η ακμή στην εμμηνόπαυση είναι συχνά ένα αποτέλεσμα της μείωσης των επιπέδων των οιστρογόνων και της αύξησης των ανδρογόνων (όπως η τεστοστερόνη), που επηρεάζουν την παραγωγή σμήγματος και μπορεί να φράξουν τους πόρους. Καθώς τα επίπεδα των οιστρογόνων μειώνονται, τα ανδρογόνα μπορεί να προκαλέσουν αύξηση στην παραγωγή ελαίου (σμήγμα) από τους σμηγματογόνους αδένες. Έτσι αυξάνεται ο κίνδυνος απόφραξης των πόρων και ανάπτυξης ακμής. Παρατηρείται επίσης ξηρότητα του δέρματος. Η μείωση των οιστρογόνων μπορεί να οδηγήσει σε πιο ξηρό και λιγότερο ελαστικό δέρμα, που με τη σειρά του επιδεινώνει την εμφάνιση της ακμής.
Stress: Μια από τις πιο σημαντικές ορμονικές απαντήσεις του οργανισμού στο στρες είναι η ενεργοποίηση του άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων (HPA άξονας). Ο άξονας HPA είναι ένα σύστημα επικοινωνίας μεταξύ του εγκεφάλου και των ενδοκρινών αδένων. Όταν αντιλαμβανόμαστε μια απειλή ή βιώνουμε στρες, ο υποθάλαμος, μια περιοχή του εγκεφάλου, ενεργοποιείται και στέλνει σήματα στην υπόφυση. Η υπόφυση, με τη σειρά της, απελευθερώνει κορτικοτροπίνη, μια ορμόνη που διεγείρει τα επινεφρίδια να παράγουν κορτιζόλη.
Όταν τα επίπεδα της κορτιζόλης παραμένουν υψηλά για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, αυξάνουν την παραγωγή σμήγματος, ένα λιπαρό υγρό που παράγεται από τους σμηγματογόνους αδένες του δέρματος. Το αυξημένο σμήγμα μπορεί να φράξει τους πόρους και να προκαλέσει φλεγμονή, οδηγώντας σε ακμή. Η κορτιζόλη επιταχύνει τον κύκλο ζωής των κυττάρων του δέρματος, οδηγώντας σε συσσώρευση νεκρών κυττάρων και φραγμένους πόρους.
Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα, θεραπειες τεστοστερονης, τελος αντισυλληπτικων μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την ακμή.
- Κορτικοστεροειδή: Χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία φλεγμονωδών παθήσεων, αλλά μπορούν να προκαλέσουν ακμή όταν εφαρμόζονται τοπικά στο πρόσωπο ή λαμβάνονται σε υψηλές δόσεις για παρατεταμένη περίοδο.
- Λίθιο: Ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της διπολικής διαταραχής, μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει την ακμή σε ορισμένους ασθενείς.
- Αντιεπιληπτικά φάρμακα: Μερικά αντιεπιληπτικά φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν ακμή ως παρενέργεια.
- Αντιβιοτικά: Αν και τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ακμής, η μακροχρόνια χρήση τους μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη ανθεκτικών βακτηρίων και επιδείνωση της ακμής.
- Θεραπείες τεστοστερόνης: Η θεραπεία με τεστοστερόνη μπορεί να αυξήσει την παραγωγή σμήγματος και να προκαλέσει ακμή σε άνδρες.
- Διακοπή αντισυλληπτικών: Η διακοπή της χρήσης ορισμένων αντισυλληπτικών χαπιών μπορεί να προκαλέσει προσωρινή επιδείνωση της ακμής σε γυναίκες που είχαν ήδη προδιάθεση.
Γενετική προδιάθεση: Η γενετική προδιάθεση αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση της ακμής. Ορισμένα γονίδια μπορεί να υπερεκφράζονται σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό ακμής, οδηγώντας σε αυξημένη παραγωγή σμήγματος, υπερκεράτωση (παχύτερο στρώμα νεκρών κυττάρων) και αυξημένη φλεγμονώδη απόκριση. Μικρές αλλαγές στη γενετική αλληλουχία μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία των πρωτεϊνών που εμπλέκονται στην παραγωγή σμήγματος, στην ανάπτυξη των τριχοθυλακίων και στην ανοσολογική απόκριση. Ορισμένες γενετικές μεταλλάξεις μπορεί να προδιαθέσουν ένα άτομο σε ορμονικές διαταραχές, όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ), που συχνά συνοδεύεται από ακμή.
Τρόποι αντιμετώπισης
Η ακμή των ενηλίκων μπορεί να είναι ενοχλητική και επίμονη, αλλά υπάρχουν πολλές αποτελεσματικές θεραπείες. Η καλύτερη προσέγγιση εξαρτάται από τη σοβαρότητα της ακμής και τα αίτια που την προκαλούν.
Κρέμες και λοσιόν με βενζοϊκό οξύ: Βοηθούν στην απολέπιση του δέρματος και στην απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων. Το βενζοϊκό οξύ είναι ένα ήπιο κερατολυτικό, που σημαίνει ότι βοηθά στην απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων του δέρματος που φράζουν τους πόρους. Έχει επίσης ήπια αντιβακτηριδιακή δράση, βοηθώντας στη καταπολέμηση των βακτηρίων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ακμής, όπως το Propionibacterium acnes. Μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής που σχετίζεται με την ακμή.
Προϊόντα με σαλικυλικό οξύ: Έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και βοηθούν στην απομάκρυνση του σμήγματος. Το σαλικυλικό οξύ είναι ένα β-υδροξυ οξύ (ΒΗΑ) που διεισδύει βαθιά στους πόρους, απομακρύνοντας τα νεκρά κύτταρα του δέρματος και το περιττό σμήγμα. Οι ιδιότητες του σαλικυλικού οξέος είναι:
1. Αντιφλεγμονώδης δράση: Μειώνει την ερυθρότητα και το πρήξιμο που συνοδεύουν την ακμή.
2. Αντιβακτηριακή δράση: Βοηθά στην καταπολέμηση των βακτηρίων που προκαλούν την ακμή, όπως το Propionibacterium acnes.
3. Καθαρισμός των πόρων: Αποτρέπει τον σχηματισμό μαύρων στιγμάτων και λευκών σπυριών.
4. Μείωση της παραγωγής σμήγματος: Βοηθά στη ρύθμιση της παραγωγής σμήγματος, μειώνοντας την λιπαρότητα του δέρματος.
5. Βελτίωση της υφής του δέρματος: Συμβάλλει σε μια πιο ομοιόμορφη και λεία επιδερμίδα.
Κρέμες με ρετινοειδή: Αυξάνουν την ανανέωση των κυττάρων του δέρματος και μειώνουν τη φλεγμονή. Τα ρετινοειδή επιταχύνουν την ανανέωση των κυττάρων του δέρματος, βοηθώντας στην απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων που φράζουν τους πόρους. Ρυθμίζουν την παραγωγή σμήγματος, μειώνοντας την πιθανότητα φραγμένων πόρων. Έχουν ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση, μειώνοντας την ερυθρότητα και το πρήξιμο που συνοδεύει την ακμή. Με την πάροδο του χρόνου, τα ρετινοειδή μπορούν να βελτιώσουν την υφή του δέρματος, μειώνοντας τις ουλές από την ακμή και συμβάλλοντας σε μια πιο ομοιόμορφη όψη.
Αντιβιοτικά: Χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της βακτηριακής λοίμωξης που συνδέεται με την ακμή. Το κύριο βακτήριο που ευθύνεται για την ακμή είναι το Propionibacterium acnes. Τα αντιβιοτικά σκοτώνουν αυτά τα βακτήρια, μειώνοντας τη φλεγμονή και βοηθώντας τους πόρους να επουλωθούν. Ορισμένα αντιβιοτικά μπορούν να μειώσουν και την παραγωγή σμήγματος, συμβάλλοντας έτσι στην πρόληψη της εμφάνισης νέων σπυριών.
Αντισυλληπτικά: Μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση των ορμονών και να μειώσουν την παραγωγή σμήγματος. Η ακμή σε πολλές γυναίκες σχετίζεται με τις ορμονικές διακυμάνσεις, ειδικά με την αυξημένη παραγωγή ανδρογόνων. Τα αντισυλληπτικά χάπια περιέχουν συνδυασμό οιστρογόνων και προγεστερόνης, που βοηθούν στη ρύθμιση των ορμονών και μειώνουν την παραγωγή ανδρογόνων. Η μείωση των ανδρογόνων οδηγεί σε μείωση της παραγωγής σμήγματος, ενός λιπαρού υγρού που φράζει τους πόρους και προκαλεί ακμή. Ορισμένα αντισυλληπτικά έχουν και αντιφλεγμονώδη δράση, μειώνοντας την ερυθρότητα και το πρήξιμο που συνοδεύει την ακμή.
Συμβουλές για την καθημερινή φροντίδα του δέρματος
- Καθαρισμός: Καθαρίζουμε το πρόσωπό μας δύο φορές την ημέρα με ένα ήπιο καθαριστικό
- Ενυδάτωση: Χρησιμοποιούμε μια ενυδατική κρέμα χωρίς λάδι για να διατηρήσουμε το δέρμα μας ενυδατωμένο.
- Προστασία από τον ήλιο: Εφαρμόζουμε αντηλιακό ευρέος φάσματος καθημερινά.
- Υγιεινή διατροφή: Μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της υγείας του δέρματος.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η θεραπεία της ακμής απαιτεί υπομονή και συνέπεια. Μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσουμε διαφορετικές θεραπείες πριν βρούμε αυτή που λειτουργεί καλύτερα για εμάς.
Συμπέρασμα
Η ακμή των ενηλίκων είναι ένα πολύπλοκο δερματικό πρόβλημα με πολλαπλά αίτια. Αν και δεν υπάρχει μια ενιαία λύση για όλους, η συνδυαστική θεραπεία που περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, τοπικές θεραπείες και αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί να επιφέρει σημαντική βελτίωση. Είναι σημαντικό να συνεργαστούμε με το δερματολόγο μας για να κατανοήσουμε τις συγκεκριμένες ανάγκες του δέρματός μας και να επιλέξουμε την πιο κατάλληλη θεραπεία.
