Αιμορροΐδες: Τι είναι και πως αντιμετωπίζονται;

Τι είναι οι αιμορροΐδες και ποια συμπτώματα τις συνοδεύουν; 

Όλοι οι άνθρωποι, στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό, διαθέτουν ένα πλούσιο δίκτυο φλεβών το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στον έλεγχο εξόδου των κοπράνων από τον ορθό. Όταν οι φλέβες αυτές, για διάφορους λόγους, διογκώνονται και φουσκώνουν (πρήζονται) δημιουργούν τις γνωστές σε όλους μας αιμορροΐδες (αιμορροϊδοπάθεια).

Οι αιμορροΐδες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

• Εσωτερικές Αιμορροΐδες : εμφανίζονται στο άνω σημείο του εσωτερικού του πρωκτού όπου δεν είναι ορατές. Είναι συνήθως ανώδυνες και η αιμορραγία είναι το πιο κοινό σύμπτωμα τους. Εάν προσπέσουν η επεκταθούν πέρα από τον πρωκτό, μπορεί να προκαλέσουν περισσότερα προβλήματα όπως να συλλέξουν μικρές ποσότητες βλέννας η μικροσκοπικά σωματίδια κοπράνων και να οδηγήσουν σε κνησμό. Το συνεχές σκούπισμα στο οποίο πολλοί καταφεύγουν για την ανακούφιση του κνησμού μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα.

• Εξωτερικές Αιμορροΐδες : είναι ορατές καθώς εμφανίζονται έξω από τον πρωκτό. Στην ουσία είναι φλέβες καλυμμένες από δέρμα που έχουν διογκωθεί και φαίνονται μπλε. Όταν ερεθίζονται γίνονται ερυθρές και ευαίσθητες. Εάν σχηματιστεί θρόμβος σε μία εξωτερική αιμορροΐδα ο πόνος είναι ξαφνικός και έντονος και μετά τη διάλυση του αφήνει μία περίσσεια δέρματος η οποία μπορεί να ερεθιστεί και να προκαλέσει φαγούρα.

Οι αιμορροΐδες επιπλέον ανάλογα με το μέγεθος και τον τρόπο εμφάνισης τους κατατάσσονται και σε βαθμούς:

• Οι αιμορροΐδες πρώτου βαθμού δεν προβάλλουν καθόλου έξω από τον πρωκτό αλλά μπορεί να αιμορραγήσουν.
• Οι αιμορροΐδες δευτέρου βαθμού προβάλλουν μόνο κατά τη διάρκεια της αφόδευσης και επανέρχονται αυτόματα μέσα στον πρωκτό.
• Οι αιμορροΐδες τρίτου βαθμού επανέρχονται στον πρωκτό μόνο με βοήθεια.
• Οι αιμορροΐδες τετάρτου βαθμού παραμένουν πάντοτε έξω από τον δακτύλιο του πρωκτού.

Τα συμπτώματα των αιμορροΐδων είναι πολλά, ποικίλουν και εξαρτώνται από τον τύπο αιμορροΐδων που τα προκαλούν :

Οι εσωτερικές αιμορροΐδες συνήθως προκαλούν:

• Αιμορραγία που χαρακτηρίζεται από αίμα στα κόπρανα ή στο χαρτί τουαλέτας.
• Έκκριση Βλέννας.
• Τοπικό Ερεθισμό.
• Σχηματισμό περιπρωκτικής μάζας που προκαλεί κνησμό η ακράτεια.

Οι εξωτερικές αιμορροΐδες τις περισσότερες φορές οδηγούν:

• Έντονος και Οξύς πόνος που δυσχεραίνει την αφόδευση (λόγω σχηματισμού θρόμβου εντός του αιμορροϊδικού πλέγματος – γνωστό ως κρίση αιμορροϊδοπάθειας).
• Μικροβιακή Λοίμωξη και Διαπύηση θρομβώσεων  (επιπλοκή εξωτερικών αιμορροΐδων με υψηλό πυρετό και δυνητικά επικίνδυνη για τον ασθενή).

 

 Στις περισσότερες περιπτώσεις τα αιμορροϊδικά συμπτώματα εξαφανίζονται από μόνα τους μετά από μερικές μέρες, αλλά συνήθως οι αιμορροΐδες επανεμφανίζονται σε επιδεινωμένη μορφή.

 

Ποιοι παράγοντες ευθύνονται για την εμφάνιση τους; 

Τα ακριβή αίτια των συμπτωματικών αιμορροΐδων δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως. Παρόλα αυτά υπάρχει ένα πλήθος παραγόντων που θεωρείται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο και ενοχοποιούνται για την εμφάνιση τους:


• Χρόνια Δυσκοιλιότητα: Η δυσκοιλιότητα και τα σκληρά κόπρανα, λόγω του σφιξίματος και της πίεσης, επιδεινώνουν και ερεθίζουν τις αιμορροΐδες.


• Κύηση/ Τοκετός: Η πίεση που ασκεί το έμβρυο στην κοιλιά και οι ορμονικές αλλαγές προκαλούν τη διόγκωση των αιμορροϊδικών αγγείων. Τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν μετά τον τοκετό.


• Έλλειψη Σωματικής Άσκησης και Παχυσαρκία


• Διατροφικοί Παράγοντες: Δίαιτες χαμηλές σε φυτικές ίνες.

• Κληρονομικότητα/ Γενετικοί Παράγοντες

• Βαριά εργασία που συντελεί στην αύξηση Ενδοκοιλιακής Πίεσής

• Ελλιπής Υγιεινή της πρωκτικής περιοχής και κακές συνήθειες παραμονής στην τουαλέτα

• Ηλικία

• Ανατομική κατασκευή αιμορροϊδικών φλεβών

• Αύξηση ενδοκοιλιακής πίεσης 

Πρόληψη και θεραπεία 

Η πρόληψη ως γνωστό είναι η καλύτερη θεραπεία. Φροντίζοντας λοιπόν να έχουμε καλές και έγκαιρες κενώσεις με μαλακά κόπρανα και χωρίς πίεση για το άδειασμα του εντέρου, μπορούμε να προλάβουμε την εμφάνιση των αιμορροΐδων. Η άσκηση, το περπάτημα και η κατανάλωση μιας υψηλής σε ίνες διατροφής, συμβάλουν στη μείωση της δυσκοιλιότητας, μαλακώνοντας τα κόπρανα και διευκολύνοντας την αποβολή αυτών. Ο σύντομος χρόνος παραμονής στην τουαλέτα (5 έως 10 λεπτά) και το πλύσιμο με χλιαρό νερό μετά την αφόδευση συμβάλουν σημαντικά στην πρόληψη της αιμορροϊδοπάθειας.

 

Τι γίνεται όμως στις περιπτώσεις που τα συμπτώματα έχουν ήδη εμφανιστεί και με το πέρασμα του χρόνου εντείνονται και χειροτερεύουν ;

 

 Η θεραπευτική αντιμετώπιση των αιμορροΐδων εξαρτάται από τον βαθμό τους. Αρχικά για όλους τους βαθμούς αιμορροΐδων ο ασθενής πρέπει να ακολουθεί τα εξής:

• Κατάλληλη διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και πολύ νερό. Έτσι τα κόπρανα είναι μαλακά και δεν ερεθίζουν τις αιμορροΐδες.
• Άσκηση: είναι αναγκαία η αύξηση της σωματικής σας δραστηριότητας (το κολύμπι, το περπάτημα, η αεροβική άσκηση αποτελούν την καλύτερη και καταλληλότερη άσκηση).
• Καλός καθαρισμός της περιοχής: αυτό επιτυγχάνεται με εδρόλουτρα (πλύσιμο της περιπρωκτικής περιοχής με χλιαρό νερό για 5 έως 10 λεπτά). Αποφυγή χρήσης χαρτιού υγείας που θα ερεθίσει περαιτέρω την περιοχή αλλά αντίθετα καθαρισμός με ειδικούς αφρούς καθαρισμού η μαντηλάκια κατάλληλα για την περιοχή!

 

Πιο ειδικά:


Οι 1^ου βαθμού αιμορροΐδες χρειάζονται:

Ειδικό Καθαριστικό πρωκτικής περιοχής για απομάκρυνση της βλέννας και των κοπράνων που μπορούν να προκαλέσουν κνησμό!
Αλοιφές/ Κρέμες/ Υπόθετα με καταπραϋντική και ενυδατική δράση που ανακουφίζουν από τον πόνο, τον κνησμό και το πρήξιμο! 

 

 Οι 2^ου βαθμού επιπλέον απαιτούν:

• Μικροκλίσματα: σε περιπτώσεις πολλών ημερών δυσκοιλιότητας, για να μη ζορίζετε ο ασθενής και επεκταθεί ο ερεθισμός καλό είναι να χρησιμοποιούνται μικροκλίσματα για διευκόλυνση της κένωσης. (Leviaclis)
• Φυτικές ίνες : οι ασθενείς με χρόνιο πρόβλημα δυσκοιλιότητας πρέπει να λαμβάνουν σκόνη με φυτικές ίνες ως μαλακτικό κοπράνων, για να διευκολύνεται η κένωση και να μην παρατείνεται ο ερεθισμός και η διόγκωση των αιμορροΐδων. (Psyllium husk powder- health aid, Psyllium husk-solgar)
• Προβιοτικά : είναι απαραίτητα για τη ρύθμιση της κένωσης καθώς είναι υπεύθυνα για την αποκατάσταση της εντερικής χλωρίδας και τη φυσιολογική λειτουργία του εντέρου (entereoactin doctor’s formula, acidophillus Health aid)

Στις 3^ου βαθμού αιμορροΐδες είναι απαραίτητο να εφαρμόζονται όλα τα παραπάνω ενώ ταυτόχρονα ο ασθενής λαμβάνει:


Συμπληρώματα διατροφής βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος ώστε να μειωθεί το πρήξιμο και να αποφευχθεί ο σχηματισμός θρόμβου! Πιο συγκεκριμένα 2 φλαβονοειδή, η διοσμίνη και η εσπεριδίνη, (ουσίες που βρίσκονται σε φρούτα και λαχανικά με ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες) βοηθούν στην άμεση αντιμετώπιση μιας αιμορροϊδικής κρίσης καθώς μειώνουν τον πόνο, τον κνησμό και τη δυσφορία στην πρωκτική περιοχή ενώ ταυτόχρονα σταματούν και την αιμορραγία. (Diosmex Doctor’s Formula, troxiven retard bionat).

 

 Στις 4^ου βαθμού αιμορροΐδες μπορούν να εφαρμοστούν οι παραπάνω συντηρητικές μέθοδοι αντιμετώπισης για ένα διάστημα με σκοπό την ανακούφιση του ασθενούς, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις προχωρούμε σε χειρουργική επέμβαση.

 

Η ένδειξη για χειρουργική επέμβαση είναι:

• Εσωτερικές αιμορροΐδες 2ου βαθμού που αιμορραγούν.
• Μεγάλες αιμορροΐδες που προσπίπτουν από το δακτύλιο και δεν επανέρχονται στη θέση τους, αυτό σημαίνει πως αιμορροΐδες κυρίως 3ου και 4ου βαθμού, έχουν ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση, διότι κυρίως δεν υποστρέφουν (επανέρχονται) και επίσης παρουσιάζουν συχνά επιπλοκές (αιμορραγία και πόνο).
• Μεγάλες αιμορροΐδες που αιμορραγούν ή έχουν θρόμβωση και συνοδεύονται από έντονο άλγος ή και ραγάδα.